HPV Nedir? Nasıl Bulaşır? Kansere Yol Açar Mı?

HPV yani ‘human papillorna virüs’ hem kadınları hem de erkekleri ilgilendiren ve genital bölgede siğiller ile kendini belli eden bir virüs türüdür. Bu virüsün bir defa vücuda girmesi, hücrelerin içerisine yerleşmesi ve dönemsel olarak tekrarlayabilen enfeksiyonlara yol açması için yeterli olabiliyor.

Virüsün cinsel yolla bulaşma özelliği son derece yaygın görülmesini de beraberinde getiriyor. Ancak ender durumlarda cinsel ilişki dışında farklı yollarla da bulaşabildiğini belirtebiliriz. Bu virüs ile rahim ağzı kanseri arasında çok yakın bir bağ bulunuyor. Fakat rahim ağzı kanserinin tek nedeni bu virüs değildir. Ayrıca 100’den fazla HPV türünün olduğunun ve bunların büyük bölümünün zararsız olduğunu söylemek mümkündür.

HPV Virüsü Nasıl Bulaşır?

Son derece kolay bir şekilde bulaşabilme özelliğine sahip olan HPV virüsü cinsel ilişki esnasında kolaylıkla vücuda girebiliyor. En yaygın bulaşma nedeni de cinsel ilişkidir. Aynı zamanda herhangi birinin enfekte olan vücut bölgesine virüse sahip olan kadın ya da erkeğin genital bölgesinin temas etmesi de bu virüsün karşı tarafa geçmesi için yeterli olabiliyor. Ağız ve makat gibi vücut bölgelerine de deri ya da mukoza teması ile bulaşabildiğini belirtmek gerekir.

HPV Belirtileri Nelerdir?

Öncelikle HPV virüsünün vücuda girdikten sonra bir kuluçka dönemi geçirdiğini belirtmeliyiz. Bu süre 2 ay ila 6 ay arasında değişebiliyor. Ardından genital bölgede, ağızda ya da boğazda siğil şeklinde bir belirti gösteriyor. Siğillerin ebatları değişkenlik gösterebilir ancak genellikle karnabahar görünümlü oluşumlardır. Genital siğiller virüsün en yaygın belirtisidir ve bu siğiller anüs bölgesinde de çıkabilir. Ancak bazı kişilerde de virüs vücuda bulaşmış olmasına karşın siğillerin çıkmadığını da belirtmek gerekir.

Virüs, hiçbir belirti göstermeden yıllarca kalabiliyor. Virüsün bulaşmasının üzerinden 5 yıl geçtikten sonra da genital bölgede siğiller görülebiliyor. Siğiller çoğunlukla genital bölgede çıkıyor olsa da karın ve kasıklara doğru bir yayılım gösterebildiğinden de söz etmeliyiz. Kondom kullanımı pek çok cinsel yolla bulaşan hastalığa karşı koruyucu olabiliyor. Fakat HPV virüsüne karşı tam bir koruma sağlamadığını söyleyebiliriz.

Erkeklerde Boğazda Siğil

Erkeklerde HPV virüsü tıpkı kadınlarda olduğu gibi siğillere neden olabiliyor. Sadece genital bölgede değil ağız içinde siğil şikayeti de ortaya çıkabiliyor. Bunun nedeni virüsün bulaşması için genital bölge ile temasın yeterli olmasıdır. Dudaklarda, dilde boğazda siğil oluşumuna da neden olabildiğinden erkeklerde ya da kadınlarda, boğaz bölgesindeki siğillerin nedeni % 99 gibi yüksek bir olasılıkla human papillorna virüs oluyor.

Konuyla ilgili en çok merak edilen unsurlardan biri de öpüşmek ile siğillerin bulaşıp bulaşmadığıdır. Ancak HPV bulaşmış olan bir kişiyle sadece öpüşmek, virüsün karşı tarafa geçmesine yol açmaz. Aynı zamanda ortak havlu kullanımı, ortak çatal kaşık kullanımı ile de bulaşmadığını belirtmek gerekiyor. Virüs, öpüşmek ile bulaşmıyor olsa da her iki cinste de anal ya da oral seks ile kolaylıkla bulaşabileceğinin altını çizmekte fayda var.

Kadınlarda HPV Virüsü Nasıl Anlaşılır?

Kadınlarda HPV virüsü belirtisi siğil oluşumudur. Bunun dışında söz konusu virüsün spesifik bir belirti göstermediğini, ateşli rahatsızlıklara neden olmadığını ya da benzeri belirtilerin ortaya çıkmadığını söyleyebiliriz. Kadınlar siğil genellikle şu bölgelerde meydana gelir:

• Vulva yani dış genital bölge
• Vajina içi ya da vajinanın çevresi
• Anüs içi ya da anüsün çevresi
• Kasıklar
• Rahim ağzı

Siğiller küçüklü büyüklü bir görünüm sergiliyor olabilir. Birbirine yakın olan siğiller büyüyebilir ve birleşerek karnabahar görünümü kazanabilir. Kimi zaman genital bölgede siğil sadece birkaç adet ile sınırlı olurken bazı hastalarda bu sayı çok daha yüksek rakamlara ulaşabiliyor. Hem kadınlarda hem de erkeklerde yapılan basit bir test ile virüsün olup olmadığı anlaşılabiliyor.

HPV Virüsü Tehlikeli Midir?

Kadınlarda en sık görülen ikinci kanser türü rahim ağzı kanseridir. Yapılan araştırmalar, rahim ağzı kanseri vakalarının % 98’inin nedeninin HPV olduğunu ortaya koyuyor. Bu nedenle söz konusu virüsün tehlikeli olmadığını söylemek olanaksızdır.

Rahim ağzı kanseri genellikle kadınlarda 50 yaş civarında ortaya çıkıyor. Ancak daha genç yaşlarda bu virüsün vücuda girmiş olduğu da tespit edilebiliyor. Bir anlamda virüs vücuda bulaştığında hemen kansere neden olmuyor da diyebiliriz. Aynı zamanda virüs bulaşmış olan kadınların mutlaka kanser olacağı şeklindeki düşünce de doğru değildir.

Erkeklerde peniste siğil dışında farklı sağlık sorunlarına da yol açabildiği biliniyor. Bunlar arasında en önemli olanı penis kanseridir. HPV’nin kadınlarda rahim ağzı kanserine neden olma olasılığına göre çeşitli risk gruplarına ayrıldığını da belirtmek gerekir. Genital bölgede siğile yol açanlar ise çoğunlukla rahim ağzı kanserine neden olan tip değildir. Bu nedenle hastalar ‘genital siğiller mutlaka kansere dönüşecek’ düşüncesine kapılmamalıdır. Bu sadece bir olasılık olarak değerlendirilmelidir.

HPV Tedavisi Var Mıdır?

Öncelikle HPV virüsünü vücuttan tamamen temizleyen bir tedavi olmadığını belirtmek gerekir. Uygulanan bazı tedaviler ile genital bölgede siğil problemi tamamen ortadan kaldırılabiliyor olsa da kişinin taşıyıcılığı devam ediyor. Özellikle bağışıklık sisteminin zayıflaması durumunda siğillerin yeniden ortaya çıkabildiğini de belirtmek gerekiyor. Siğilleri yok etmek için uygulanan tedaviler ise şöyledir:

Krem Kullanımı

Kimyasal olarak siğil dokusunu yakarak tedavi etmeye yönelik bir prosedürdür. Ancak kullanılacak olan kremin mutlaka doktorunuz tarafından reçete edilmesi gerekir.

Kriyoterapi

Siğile sıvı nitrojen püskürtülmesi ve dondurularak dağıtılmasını sağlamaya yönelik bir tedavidir. Günümüzde çok yaygın bir şekilde uygulanmıyor.

Elektrokoterizasyon

Bu yöntemde siğiller elektrik akımı kullanılarak yakılıyor. Öncesinde ise işlemin yapılacağı bölge lokal anestezi ile uyuşturuluyor. Bu sayede hastanın acı ya da ağrı hissetmesi engelleniyor.

Cerrahi Müdahale

Genel anestezi altında gerçekleştirilen cerrahi müdahale çoğunlukla siğillerin büyük olduğu, büyümeye devam ettiği durumlarda tercih ediliyor. Diğer tedavi seçeneklerinin başarılı olmadığı durumlarda da siğillerin cerrahi operasyon ile alınması tercih edilebilir. Siğillerle birlikte bulundukları taban doku da yapılan ameliyat ile yok edilir. Ancak ameliyat, siğillerin bir daha çıkmayacağı anlamına gelmez. Vücudun bağışıklık sisteminin zayıflaması durumunda yeniden genital siğil oluşumu gözlenebilir.

Kondilom Nedir?

Kondilom HPV virüsünün bulaşması nedeniyle ortaya çıkan genital siğillere verilen addır. Anal bölgede de ortaya çıkabilen kondilom ağrısız ve çapı 1 mm ila 2 mm boyutlarından 1 cm ila 2 cm boyutlarına ulaşabilen oluşumlardır. Çoğunlukla et benine benzer bir sertliğe sahip olurlar. Virüs cinsel yolla bulaşma özelliği sergileyen bir virüstür ve kondilom da çoğunlukla genital bölgede ortaya çıkar.

HPV Tipleri Nelerdir?

Her HPV virüsü siğile ya da kansere neden olmaz. Genital siğillere en sık neden olan virüs tiplerinin 6 – 11 olduğunu belirtebiliriz. Rahim ağzı kanserine neden olanlar ise tip 16 – 18’dir. HPV türleri iki farklı kategoride değerlendiriliyor. Bunlar;

• Düşük riskli
• Yüksek riskli

Düşük riskli olan kanser ile ilişkilendirilmiyorken yüksek riskli olan kanser ile ilişkilendirilir. Tip 16-18 kanser öncüsü lezyona ve kansere yol açabiliyor. Ayrıca HPV tip 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 68, 73 ve 82 de yüksek risklidir.

Genital siğil gibi basit cilt lezyonlarına yol açan düşük riskli olan tipler ise 42, 43, 44, 54, 61, 70, 72 ve 81’dir. Bu tipte olan virüsler ağız içinde siğil oluşuma da sebebiyet verebilir.

HPV Aşısı Virüsten Korur Mu?

Konuya dair en çok merak edilen unsurlardan biri de HPV aşısı oluyor. Özel olarak formüle edilen bu aşının son derece etkili olduğunu ve rahim ağzı kanserini önleyebildiğini söyleyebiliriz. Her yıl 250 bin kadının yaşamını kaybetmesine yol açan rahim ağzı kanseri oluyor. Oysa aşı uygulamasının yapılması ile rahim ağzı kanserine yol açan HPV virüsünün bulaşması engellenebiliyor. Yaklaşık olarak 10 yıl öncesinde geliştirilen bu aşı söz konusu kansere bağlı ölüm oranlarının azalmasını da beraberinde getirdi.

Bu aşının hem kadınlar hem de erkeklere yapılması tavsiye ediliyor. Günümüzde HPV aşısının 3 farklı türde olduğunu belirtebiliriz. Bunların ilki rahim ağzı kanserine en çok neden olan iki farklı virüs tipine karşı etkili olandır. İkincisi ise bu iki virüs tipine karşı etkili olmakla birlikte siğillere neden olan virüs tipine karşı da etkili olan dörtlü aşı uygulamasıdır. Sonuncusu ilk iki aşıda olan özellikleri taşıyor olmakla birlikte yedi farklı virüs tipine karşı da etkili olandır.

Kimler Virüse Karşı Aşılanmalı?

Öncelikle bazı kişiler için HPV aşısı uygulamasının yapılamadığını belirtmek gerekiyor. Aşı yapılamayan kişileri şu şekilde sıralayabiliriz:

• Mayaya alerjisi olan kişilere dörtlü aşı yapılamıyor
• Latekse alerjisi olan kişilere ikili olan aşı türü yapılamıyor
• Gebelik döneminde zorunlu olan durumlar dışında aşı yapılamıyor
• Kişinin ateşli hastalığı varsa öncelikle hastalığın geçmesi bekleniyor

Bu durumlar dışında 9 yaşın üzerinde olan tüm kız ve erkek çocuklara söz konusu aşının yapılması tavsiye ediliyor. Erkek çocuklara da mutlaka yapılması gerekir. Bu sayede gelecekte erkeklerin çok sayıda kadına virüsü bulaştırmalarının önüne bu yolla geçilebilir. Aynı zamanda HPV’nin erkeklerde de kansere neden olabildiğinin unutulmaması gerekir.

Kansere Yol Açar Mı?

Yapılan araştırmalara göre kadınların yaklaşık olarak % 80’i ila % 90’ına HPV virüsü bulaşıyor. Bu virüsün kansere yol açmadığını söylemek doğru olmaz. Çünkü günümüzde rahim ağzı kanserinin en yaygın nedeni bu virüsün bazı tipleridir. Kadınların hayatının bir döneminde yüksek riskli olan HPV virüsünü kapmış olmaları özellikle 50’li yaşlarda rahim ağzı kanserine yakalanma oranlarının yüksek olmasını beraberinde getirebiliyor. Toplumda virüsün erkekler için tehlikeli olmadığı düşünülse de bu bilgi doğru değildir.

Erkeklerde peniste siğil oluşumu ile birlikte penis kanseri de ortaya çıkabiliyor. Dolayısıyla bu virüs sadece kadınlarda değil erkeklerde de kansere neden olabiliyor. Virüse sahip olan kadın ve erkeklerin özellikle immün sistemini güçlü tutmaya çalışmaları, sağlıklı beslenmeleri ve sağlıklı bir yaşam sürmeleri çok büyük önem taşıyor. Çünkü immün sistemi zayıfladığında virüs yeniden aktifleşerek genital siğillerin ortaya çıkmasına sebebiyet verebiliyor.

HPV Testi ile Rahim Ağzı Kanserine Karşı Korunma

Sadece HPV testi değil, düzenli olarak yaptırılması gereken pap smear testi ile de rahim ağzı kanseri tablosunun erken tanısı mümkün olabiliyor. HPV virüsünün tespit edilmesi ve ardından gerekli tedavinin mutlaka uygulanması gerekiyor. Tedavi sonrasında bağışıklık sisteminin güçlü tutulması hastaların en çok dikkat etmesi gereken faktörlerin başında geliyor.

HPV virüsünün bazı tipleri rahim ağzı kanseri riskini güçlendiriyor. Dolayısıyla kadınların bu durumda smear testlerini düzenli olarak yılda bir defa yaptırmaları gerekiyor. Rahim ağzı kanserine yakalanma riskini % 100 ortadan kaldırmak mümkün olmasa da erken tanı için smear testinin düzenli olarak yaptırılması çok büyük önem taşıyor.

Genital siğil olan hastalara smear testini yaptırmaları öneriliyor çünkü HPV’ye yatkınlık söz konusudur. Smear testi ile birlikte HPV tiplendirmesi de yapılmnalıdır ve bu sayede virüsün düşük riskli ya da yüksek riskli olduğunun belirlenmesi sağlanır.