Trikomonas enfeksiyonu kadınlarda en sık görülen enfeksiyon türlerinden biridir. Bu rahatsızlığa yol açan ise ‘trichomonas vaginalis’ adlı organizmadır ve bu organizma son derece hızlı hareket etme kabiliyetine sahiptir. Organizma en sık vajinada tutunur ancak aynı zamanda rahim ağzında, uretrada ya da mesanede de tutunabilir.
Sadece kadınlarda görülen bir hastalık olduğu düşünülse de bu rahatsızlık erkeklerde de görülebiliyor. Vücuda bulaştığında bir süre sonra idrar yaparken yanma gibi çeşitli belirtiler ile kendini gösteren bu rahatsızlığın tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu belirtebiliriz. Cinsel yolla bulaşan hastalık, erkek ya da kadın üreme organlarında herhangi bir hasara neden olmuyor. Hastalığın nedenlerine, tedavisinin nasıl yapıldığına ya da korunmak için ne gibi önlemler alınabileceğine de değineceğiz. Öncesinde belirtileri birlikte gözden geçirelim.
Erkeklerde trikomonas enfeksiyonunun çoğu zaman herhangi bir belirti göstermediğini söyleyebiliriz. Sadece zaman zaman penisin uç kısmında iritasyona yol açabiliyor. Bunun dışında erkeklerde net semptomlar ortaya çıkmıyor. Kimi zaman kadınlarda da belirti göstermeyen bir enfeksiyon türü olduğunun altını çizebiliriz. Araştırmalar enfeksiyonun geliştiği kişilerin 3’te 1’inde hiçbir belirtinin ortaya çıkmadığını gösteriyor. Kalan 3’te 2’sinde ise şu belirtiler ortaya çıkıyor:
Bu belirtiler pek çok farklı rahatsızlığın semptomu da olabiliyor. Dolayısıyla belirtilerden sadece biri ya da birkaçı ortaya çıktığında bile zaman kaybetmeden kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurmak gerekiyor. Bu sayede gerekli muayene ve tetkikler gerçekleştirilebilir. Hastalığa dair tanı konabilir ve ardından hastaya en uygun olan tedaviler uygulanır.
Öncelikle trikomonas tanısının konabilmesi için muayene olunması gerekir. Aynı zamanda akıntı örneğinin alınması ve mikroskop altında akıntı numunesinin incelenmesine de ihtiyaç duyulur. Bununla birlikte hastadan ve hastanın partnerinden bazı testler yaptırması istenebilir. Bu testlerde cinsel yolla bulaşan hastalıkların tespit edilmesi hedeflenir.
Tanı konmasının ardından ise tedavi aşamasına geçilir. Tedavinin çoğu zaman ilaç kullanımı şeklinde uygulandığını belirtebiliriz. Ancak bu ilaç gebelik döneminin ilk 3 ayında kullanılmamalıdır. Bu nedenle gebelik şüphesi olan hastaların tedavi öncesinde mutlaka doktoruna bilgi vermesi, uygun zamanı bekleyerek gebelik testi yaptırması gerekiyor.
Ağızdan alınan antibiyotik ilaçlar bir süre sonrasında hastaların idrar yaparken yanma gibi çeşitli şikayetlerini ortadan kaldırıyor. Kimi zaman hastaların vajinal fitil kullanması da gerekebilir. Tedavi konusunda önemli bir detayın altı çizilmelidir. Bu hastalık cinsel yolla bulaşan rahatsızlıklardan biridir.
Bu nedenle tedavinin her iki kişiye de uygulanması gerekiyor. Tedavi kapsamında kullanılan ilaçların hafif baş ağrısı, idrarın renginin koyu renkli olması ve sersemlik hali gibi yan etkileri olabilir. Bu yan etkiler geçicidir ve tedavinin tamamlanmasının ardından ilaç kullanımı bırakıldığında söz konusu şikayetler de kendiliğinden ortadan kalkar.
Elbette trikomonas enfeksiyonu başta olmak üzere tüm cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak gerekir. Bunun en kolay yolu cinsel ilişkide kondom kullanımıdır. Kadınlar doğum kontrol hapı ya da spiral gibi doğum kontrol yöntemlerini tercih ederek gebelikten korunuyor olabilir. Ancak bu yöntemler sadece hamileliği engeller. Cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı hiçbir koruyuculuğu yoktur.
Dolayısıyla her cinsel ilişkide mutlaka prezervatif kullanımı gerekir. Söz konusu enfeksiyon başta olmak üzere tüm cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak için kondom kullanımına büyük önem verilmelidir. Şayet tanı konduysa hastaların cinsel ilişkiye girmemesi ve öncelikle tedavinin tamamlanmasını beklemesi gerekir. Zira bu enfeksiyonun bulaşıcı olduğunu asla göz ardı etmemelisiniz.
Genel olarak trikomonas hastalığının nedeninin trichomonas vaginalis organizması olduğunu söyleyebiliriz. Bu organizma cinsel yolla vücuda bulaşıyor ve sonrasında vücutta enfeksiyona yol açabiliyor. Tek hücreli olan bu organizma söz konusu rahatsızlığın temel nedenidir. Cinsel ilişki yoluyla kişiden kişiye bulaşır.
Sonrasında ise çeşitli şikayetlere yol açar. Erkeklere de bulaşabilen bir mikroorganizma olmasına karşın çoğu zaman erkeklerde semptomlara neden olmuyor ve enfeksiyona da yol açmıyor. Bu nedenle hastalığın daha çok kadınları etkisi altına aldığından söz edilebilir. Elbette çevre açısından bir risk oluşturduğu için her ne kadar erkeklerde enfeksiyona yol açmasa da mutlaka tedavinin gerçekleştirilmesi gerekir.
Bu enfeksiyonun en yaygın belirtisi kötü kokulu vajina akıntısıdır. Akıntının rengi sarı ya da yeşile benzeyen tonlarda olabilir. Zira vajinal akıntıda kötü koku olması tıbben normal kabul edilen bir durum değildir. Bu nedenle vajina akıntısının kokusu çeşitli hastalıkların belirtisi olarak kabul ediliyor.
Bu gibi durumlarda hastaların zaman kaybetmeden doktora başvurması ve kötü kokulu akıntının nedenlerinin araştırılmasını sağlaması çok büyük bir önem taşıyor. İdrar yaparken batma, yanma hissi olması gibi semptomların da belirtiler arasında yer aldığını hatırlatmakta fayda olacaktır. Bu gibi durumlarda da doktora başvurulması çok büyük bir önem taşıyor.
En sık sorulan sorulardan biri de trikomonas enfeksiyonunun tedavi edilmemesi durumunda ne ile karşılaşılacağıdır. Öncelikle bu hastalık tedavi edilmediğinde çevre açısından da ciddi bir risk oluşturuyor. Hastalığa sahip olan kişiler cinsel ilişki ile bu rahatsızlığı partnerlerine bulaştırabileceklerini unutmamak gerekiyor.
Enfeksiyonun cinsel ilişkinin yanı sıra tuvalet ortamından da bulaşabileceğini belirtelim. Tedavinin yapılmaması durumunda ölüm riski ortaya çıkmaz. Ancak hastalara çok ciddi şikayetler verebildiğini ve bu şikayetler nedeniyle günlük hayatın da olumsuz etkilendiğini belirtmek gerekiyor.
Rahatsızlığın tedavi edilmemesi durumunda uzun vadede bazı dokularda hasara neden olduğunu belirtmek gerekiyor. Dokularda incelme gibi çeşitli sıkıntılar da ortaya çıkabilir. Vajinal salgılarda asitliğe yol açabilen bir enfeksiyon olması ve dokuların bu sıvıya maruz kalmasından kaynaklı çeşitli sorunlar yaşanması riski de mevcuttur.
Gebelik döneminde ise tedavinin yapılmaması çok daha ciddi sorunları beraberinde getirebiliyor. Bunlar arasında en önemli olanı gebelik kesesinin açılmasıdır. Aynı zamanda erken doğum ve düşük ağırlıklı doğum riskleri de bulunuyor. Doğumun ardından lohusalık döneminde ateşli enfeksiyonların gelişmesi de söz konusu olabilir. Enfeksiyona sahip olan anne adaylarının vajinal doğumu tercih etmesi durumunda doğumda bu enfeksiyon anneden bebeğe geçebilir. Sonuç olarak tedavinin mutlaka yapılması gerekir.
Öncelikle trikomonas mevcudiyetinin tespit edilmesi için gerçekleştirilen bu testin hastada acıya ya da ağrıya asla neden olmadığını belirtmek gerekiyor. Enfeksiyonun belirtileri nedeniyle doktora başvurulduğunda hastanın öyküsü alınır. Şikayetçi olduğu sıkıntılar belirlenir ve sonrasında mutlaka jinekolojik muayenenin gerçekleştirilmesine ihtiyaç duyulur. Muayene ile irritasyonun tipinin belirlenmesi gerekir. Aynı zamanda ciltte bir renk değişikliğinin olup olmadığı belirlenir. Vajinal akıntının tipi ve özellikleri de gözden geçirilir.
Vajinal akıntıdan örnek alınarak mikrobiyolojik laboratuvara gönderilir. Akıntıda söz konusu parazitin mevcut olduğunun tespit edilmesi ile birlikte tanı konur ve hemen ardından tedaviye başlanır. Tüm bu aşamalar hastaları zorlayan ya da rahatsızlık veren bir süreç değildir.
Op. Dr. Barış KorkmazKadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
