Tampon kullanımı adet dönemlerinde tercih edilen ve çok sayıda kadın için hijyenik ped kullanımından daha konforlu bulunan bir seçenektir. Hijyenik bir yapıya sahip olan bu ürünler adet dönemlerinde kanı emer ve bu sayede sızıntı olmasını da engeller.
Vajina girişini tamamen dolduracak bir şekilde üretilmiştir ve uç kısmında da ip bulunur. Bu sayede gayet rahat bir şekilde takılabilir, çıkarılabilir durumdadır. Tamponun uç bölümünde bulunan ip, kullanım sonrasında tamponun rahatlıkla çıkarılmasını sağlar. Bakirelerin tampon kullanmasında bir sakınca olup olmadığına, tampon kullanımının sağlıklı olup olmadığına ve benzer konulara da değineceğiz. Ancak öncesinde tamponun nasıl kullanıldığını açıklayalım.
Kadınlar için tampon kullanımı ilk zamanlarda da gayet kolaydır. Silindir şeklinde üretimi gerçekleştirildiğinden takılmasının da kolay olduğunu ve herhangi bir acıya neden olmadığını söyleyebiliriz. Bu ürünler tamamen pamuktan üretilir. Dolayısıyla gayet yumuşak bir yapıya sahiptir. Farklı markalar tarafından üretimi gerçekleştirilen tamponun 3 farklı boy seçeneği halinde kullanıma sunulduğunu belirtebiliriz. Bunlar;
Bu 3 farklı boy seçeneği arasından kadınların kendi adet dönemlerine en uygun olanı seçmeleri sağlanır. Eğer daha önce vajinal doğum yapılmamışsa ve vajinal kanama oranı çok fazla değilse küçük boy tercih edilebilir. Ancak küçük boy tamponun kullanımında sızıntı sorunu yaşadıysanız orta boyu deneyebilirsiniz. Regl dönemlerinde kanama oranı fazla olan kadınlar ise tercihini büyük boy tampondan yana kullanabilir.
Tamponlar, ambalaj içerisinde kapalı şekilde kullanıma sunulur. Ambalaj açılana kadar hijyenik formunu korur. Ambalaj üzerinde belirtilen bölümden açarak hiçbir yere temas etmeden takılmalıdır. Bu sayede söz konusu ürünlerin hijyenik bir şekilde kullanılması da mümkün olacaktır.
Öncelikle tampon kullanımı noktasında hijyene dikkat edilmesi gerektiğini belirtelim. Kullanım öncesinde ellerin mutlaka yıkanması gerekiyor. Bu ürünlerin hijyenik pedlerden farkı, kanın vajinadan çıkmadan önce emiliyor olmasıdır.
Tamponun hem klozete oturma pozisyonunda hem de ayakta takılabileceğini belirtelim. Kadınlar bir ayaklarını klozete koyarak tamponu daha rahat takabildiklerini dile getirir. Ancak rahat edilmemesi durumunda yatma pozisyonunda takılmasında bir sakınca yoktur. Bir anlamda kadınların kendilerini rahat ettikleri pozisyonda takabilecekleri bir ürün olduğunu söyleyebiliriz.
Tamponu takmadan önce arka bölümünde yer alan ipin emniyetinin kontrol edilmesi gerekiyor. İp kısmı kopmuş olan ya da basit bir hareketle kolayca çıkan ürünleri kullanmayınız. İlk kullanımlarda gerginlik yaşanabilir ve bu nedenle pelvis kasları kasılabilir. Bu durum takma işlemini zorlaştırabilir. Sakin olunması, ilk kullanımlarda da ürünlerin daha kolay takılmasını sağlayacaktır.
Tamponu sol elinize alın ve sağ eliniz ile de vajina girişinde bulunan iç dudakları yana doğru açın. Pelvis kaslarının gevşek olduğundan yani kendinizi sıkmadığınızdan emin olun. Tamponun ipi aşağı bakacak şekilde tamponu tutarak yavaş bir hareket ile içeri doğru itin.
İpin tampona giriş kısmına kadar vajinaya doğru itmeniz durumunda tamponun takılması da tamamlanmış olacak. İp kısmı vajina içerisinde değil dışarıda kalmalıdır. Kullanım sonrasında bu ipten tutarak tamponu hemen çıkarabilirsiniz.
Sıklıkla merak edilen hususlardan biri de bakire kadınların yani daha önce cinsel ilişkiye girmemiş olanların tampon kullanmasında sakınca olup olmadığıdır. Kızlık zarının yırtılma olasılığı nedeniyle bakirelerin tampon kullanması önerilmez.
Bunun yerine hijyenik ped kullanılması çok daha doğru olacaktır. Aksi halde tamponun takılması sırasında ya da kullanımı esnasında hymen dokusu zarar görebilir. Kızlık zarının yırtılması mümkün olduğundan tampon kullanımının son derece dikkatli bir şekilde olması son derece önemlidir. Titizlikle takılıyor sadece bakireler için üretilen tamponlar kullanılıyor olsa da kızlık zarının zarar görebileceğinin unutulmaması lazım.
Bazı hususlara dikkat edilmesi durumunda tampon kullanımı son derece sağlıklıdır. Kadınlara sosyal yaşamda daha rahat hissetme, daha rahat kıyafet seçme gibi özgürlükler de tanır. Aynı zamanda büyük ya da küçük tuvaleti yapma konusunda da tampondan kaynaklanan herhangi bir sorun yaşanmaz.
Özellikle spor yaparken ya da egzersiz yaparken kadınların kendilerini daha rahat hissetmelerini sağlayan bu ürünler, adet dönemlerinde kökü koku oluşması noktasında da hijyenik pedlere önemli bir alternatif olabiliyor. Çünkü tamponun regl dönemlerinde oluşan kökü koku problemine de neden olmadığını söyleyebiliriz.
Tamponun doğru şekilde kullanılması, takılması öncesinde ellerin yıkanması ve sıklıkla değiştirilmesi durumunda herhangi bir zararı bulunmuyor. Zira tampon kullanımı ile ilgili sorunlar, değiştirilme sıklığına dikkat edilmemesi durumunda yaşanıyor.
Aynı zamanda takılması ve çıkarılması sırasında ellerin temiz olmaması durumunda da sorun yaşanabilir. Kurallara uygun şekilde kullanılması halinde bir problem yaşanmadığını söyleyebiliriz. Hatta tamponun doğru şekilde takılması halinde düşme olasılığı da yoktur.
Vajina kasları tamponu olduğu yerde tutabiliyor ve egzersiz ya da spor yapma sırasında da düşmesi pek mümkün olmuyor. Sonuç olarak hijyen koşullarına dikkat edilmesi durumunda bu ürünlerin kullanımının sakıncalı olmadığını söyleyebiliriz.
Genel olarak tampon kullanımı konusunda dikkatli olunması gereken hususlardan biri de ne sıklıkla değiştirilmesi gerektiğidir. Tamponu mutlaka 4 saatte 1 değiştirmeniz gerekiyor.
Ancak kanama miktarının fazla olması durumunda 2 ya da 3 saatte bir değiştirebilirsiniz. Daha uzun süre vajinada kalması, çeşitli sorunlara yol açabilir. Özellikle enfeksiyon riski açısından sıklıkla değiştirilmesi gerektiğini belirtmeliyiz. Özellikle 6 – 8 saatten daha fazla süre kalması, bazı risklerin doğmasına yol açar.
Bu arada tamponun sadece adet dönemlerinde kullanılması gerektiğini de unutmamalısınız. Gündüz saatlerinde kullanılmasında hiçbir sakınca yoktur ancak gece saatlerinde olabildiğince tampon yerine hijyenik ped kullanmaya özen göstermelisiniz.
Kadınlar tampon kullanımı konusunda sık değiştirmeye önem vermelidir. Çünkü unutulan tamponun vajinada uzun süre kalması çeşitli sorunlara neden olabilir. Bunlardan biri de toksik şok sendromudur.
Bu sendromun hayati tehlike doğurduğunu ve bu nedenle kesinlikle ciddiye alınması gerektiğinin belirtelim. ‘Stafilokoccus Aureus’ olarak adlandırılan bakteriler, toksin salgılar ve bu da çok ciddi sonuçlar doğurabilir. Kullanılan tamponların en fazla 4 saatte bir değiştirilmesi bu noktada da son derece önemlidir. Toksik şok sendormunun belirtileri şöyledir:
Şayet tamponu kullandığınız bir dönemde bu belirtileri yaşarsanız tamponu derhal çıkarmalı ve bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız.
Vajinal enfeksiyonu olan kadınlar için tampon kullanımı sakıncalıdır. Aynı zamanda daha önce kullanılması ve vücudun alerjik reaksiyon göstermesi durumunda da tamponun kullanılması önerilmiyor. Aynı anda birden fazla sayıda tamponun kullanımının da sakıncalı olduğunun altını çizelim.
Şayet vajinal bölgeyi etkileyen bir rahatsızlığınız varsa bu ürünü kullanmadan önce doktorunuza danışmanızda fayda var. Bakire olan kadınların da tampon kullanması önerilmiyor. Bunun dışında dileyen herkesin adet dönemlerinde olmak kaybıyla bu ürün kullanmasında herhangi bir sakınca bulunmaz.
Op. Dr. Barış KorkmazKadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
