Klomen nedir sorusundan önce kısırlık konusuna açıklık getirmek gerekiyor. 12 ay boyunca korunmasız ilişki yaşanmasına karşın hamilelik oluşmadığında kısırlıktan söz edilebilir ve bu durumda da klomen ilacı kullanılabilir. Kısırlık sorununa yönelik olarak formüle edilen bir ilaçtır ve bu ilaç kullanılarak yapılan tedavi de klomen tedavisi olarak adlandırılır.
Klomenin en genel şekli ile yumurtalık üretimini teşvik ettiğini ve bu prosedür ile gebelik oluşumunu da kolaylaştırdığını söyleyebiliriz. Kadınların yumurta çatlatma ilacı olarak da adlandıra bildiği bu ilaç ile yumurtanın belirli bir olgunluğa erişmesi sağlanıyor. Ardından çatlatma iğnesi enjekte ediliyor ve belirli bir süre sonrasında çiftlere cinsel ilişkiye girilmesi tavsiye edilir.
Özellikle kısırlık problemi yaşayan çiftler bu konunun ve bu ilacın nasıl kullanıldığını da merak ediyor. Kısırlık tedavisinde çok uzun zamandır kullanılan bu ilacın genellikle günde 1 tane olmak kaydıyla 5 gün boyunca alınması öneriliyor. Ancak ilacın doz programının kesinlikle doktorunuz tarafından belirlenmesi gerektiğini belirtelim.
Çünkü vücudunuzun ilaca verdiği yanıta bağlı olarak klomenin daha sık alınması da doktorunuz tarafından önerilebilir. Dolayısıyla klomen nedir konusuna dair araştırma yaparken karşınıza çıkana doz programını değil, doktorunuzun reçete ettiği doz programını dikkate almanız gerekiyor.
Halk arasında yumurta çatlatma ilacı olarak bilinen klomen, doktor gözetiminde yaklaşık 12 ay boyunca hamilelik yaşamayan kadınlarda yumurta üretimini arttırmak ve bu yolla gebe kalma ihtimalini arttırmaktadır. Bu ilaç ile yumurta olgunlaştırılır ve sonrasında yapılan yumurta çatlatma iğnesi yapılır ve gün belirlenerek cinsel ilişki tavsiye edilir. Bu ilacın kullanım süresi yaklaşık 5 gündür. İlacın kullanım süresi uzman hekim tarafından belirlenir ve doz aşımı kişilerde yan etkilere sebep olabilir.
İlacın her gün aynı saatte alınması da klomen tedavisi kapsamında önem taşıyan unsurlar arasında yer alıyor. Aynı zamanda bu ilacın uzun süre kullanılan bir ilaç olmadığını da belirtmek gerekir. Size iletilen süreden daha uzun süre ya da daha fazla dozajda almamaya da dikkat etmelisiniz. Ayrıca klomen nedir konusunda önem taşıyan bir diğer unsur da ilacı almayı unutmanız durumunda mutlaka doktorunuza bu konuda bilgi vermenizdir.
Genel olarak klomen nedir sorusu kısırlık ile gündeme geliyor ancak bu ilaç farklı tedavilerde de tercih edilebiliyor. Genel olarak ilacın neden kullanıldığına şu yanıtları verebiliriz:
Uygulanacak yumurta çatlatma ilacı öncesinde yumurtanın olgunlaşmasını sağlamak amacıyla kullanılan bu ilacın ikiz gebelik ihtimalini bir miktar artırdığından söz edilebilir. Halk arasında ilacın çoğul gebeliğe mutlaka neden olduğu yönünde bir inanış olsa da bu ilacın kullanıldığı durumlarda çoğul gebelik olasılığı sadece % 6 düzeyinde artıyor. Dolayısıyla ikiz gebelik isteyenlerin klomen nedir konusunu bu yüzdelik oran çerçevesinde değerlendirmesinde fayda olacaktır.
Tüp bebek tedavisi tercihinde bulunan çiftler için de klomen nedir konusu önem taşıyor. Çünkü bu ilaç tüp bebek tedavisinde kullanılıyor. Embriyo transferi aşamasından önce yumurta çatlatma ilacı ile yumurtalık rezervine uygun dozda kullanılan bu ilaç, yumurtanın erkek üreme hücreleri tarafından döllenmeye hazır hale gelmesine yardımcı olur. Tüp bebek tedavisinde özellikle yumurtalık rezervi düşük olan kişilerde başarılı sonuçlar elde etmeyi sağlayabiliyor olması nedeniyle de klomen tedavisi yaygın bir şekilde tercih ediliyor.
Doğal bir süreçle hamilelik elde edilmediğinde devreye bu ilacın ne olduğu sorusu giriyor. Bu ilacı kullanan kadınların yaklaşık olarak yarısı döllenmeye hazır büyüklükte yumurtaya sahip olabiliyor ve bu da gebelik ihtimalini artırıyor.
Uygulanan klomen tedavisi yumurtanın gelişmesine ve serbest kalmasına yardımcı olan ve FSH olarak adlandırılan hormonu artırıyor. Bu nedenle halk arasında yumurta çatlatma ilacı ya da yumurta büyütme hapı gibi isimlerle de adlandırılıyor. Ovulasyon kaynaklı kısırlık sorunu yaşandığında hamile kalma olasılığını bir hayli yükselten tedavi, farklı bir sorun nedeniyle yaşanan kısırlık problemi durumunda etkisiz kalabilir.
Yaygın bir şekilde günde 1 doz ve 50 mg olarak kullanılması önerilen ilacın ilerleyen dönemlerde 100 mg ya da 150 mg alınması da önerilebilir. Bu konuda ve kaç ay kullanılır sorusunun yanıtının yanlış değerlendirilmemesi gerekiyor. Bu ilaç aylarca kullanılan bir ilaç değildir. Çoğu zaman 5 gün alınır ve bırakılır. Ancak doktorunuz tarafından daha uzun süre ya da daha kısa süre almanızı da isteyebilir.
Şayet yumurta çatlatma ilacı ile ideal yumurta büyüklüğü elde edilse de gebelik oluşmazsa bir sonraki ovulasyon döneminde klomen tedavisi yeniden denenebilir. Bu prosedür, sadece tek bir kez uygulanması gereken bir tedavi değildir.
Klomenin son derece güvenli bir ilaç olduğunu belirtebiliriz. Sadece ülkemizde değil, dünya genelinde 1960 yılında bu yana kullanılan yumurta çatlatma ilacı minimal yan etkileri ve başarı oranı nedeniyle doğurganlık tedavilerinin ilk aşaması olarak düşünülüyor. Spesifik durumlar dışında infertilite tanısı konan kadınların büyük bölümü için bu konu önem taşıyor.
Çünkü tüp bebek aşamasına gelmeden, bu tedavi ile hamile kalan kadınların sayısı oldukça fazladır. Ayrıca doğal yollarla hamile kalan bir kadının hamileliği ile klomen tedavisi sayesinde hamile kalan bir kadının gebeliği arasına hiçbir fark yok. Bu ilacın etkisi hamileliğin oluşmasıyla birlikte son buluyor ve ilaç anne karnındaki bebeğe de herhangi bir zarar vermiyor.
Hastalar bu ilacı araştırırken çeşitli yan etkilere dair bilgilerle de karşılaşabilir. Ancak doktorun önerdiği dozda ve önerdiği süre boyunca alınması durumunda klomen tedavisi çoğunlukla herhangi bir yan etkiye neden olmuyor. Fakat ilacın uzun süreli kullanımlarında yan etkilerin ortaya çıkabileceğini de belirtmek gerekiyor. Kimi zaman yan etkilerin yumurta çatlatma ilacı nedeniyle yaşandığı da düşünülebiliyor. Yan etkileri ise şu şekilde sıralayabiliriz:
Öncelikle klomen nedir ya da adetin kaçıncı günü alınır gibi konularda doktorunuzun önerilerinin dışına çıkmamanız gerekiyor. Genellikle ilacın alımına adetin 2. ya da 3. günü başlanıyor. 5 gün süre ile kullanıldıktan sonra ultrasonografi yardımı ile yumurtalardaki büyüme kontrolden geçiriliyor. Folliküler gelişimin birkaç defa daha kontrol edilmesine de gereksinim duyulabilir. İdeal yumurta büyüklüğü yakalandığında ise yumurta çatlatma ilacı kullanılıyor ve 36 saat sonrasında da çiftlere cinsel ilişki öneriliyor.
Klomenin yumurtayı uyarıcı etkisi ile hamile kalma olasılığı her ne kadar artıyor olsa da her kadında hamile kalma oranının aynı olmadığını belirtmek gerekiyor. Çünkü bu ilacın ne olduğu kadar gebelik oluşumu için gerekli koşulların neler olduğu konusu da büyük önem taşıyor.
Sadece kadının değil erkeğin üreme hücrelerinin çeşitli kriterlere uygunluğunun da gebelikte belirleyici olduğunu unutmamak gerekir. Uygulanan klomen tedavisi ile kadınların % 80’i olgun yumurta üretebiliyor. Fakat bu yumurtanın döllenmesi, sağlıklı bir embriyo oluşumu ve gebeliğin sağlıklı bir şekilde devamı, pek çok farklı unsura bağlıdır.
Op. Dr. Barış KorkmazKadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
