Ağrılı cinsel ilişki disparoni olarak adlandırılır ve cinsel ilişki sırasında yanma, batma hissi gibi hoşnutsuz durumların yaşanmasıdır. Günümüzde çok sayıda kadının yaşadığı bu sorun pek çok farklı nedene bağlı olarak ortaya çıkabiliyor. Nedeninin ne olduğuna bağlı olarak tedavi edilmesi de mümkün olabiliyor.
Önemli olan kadınların söz konusu durumu bir ‘kader’ olarak değerlendirmek yerine çözüm yöntemlerine yönelmesidir. Bunun için de kadın hastalıkları ve doğum uzmanı ile görüşülmesi ve bu soruna yol açan unsurların tespit edilmesinin sağlanması gereklidir. Bu noktada ağrılı ilişkiyi önleme amacıyla ne gibi tedavilerin uygulandığına ya da derin disparoninin ne anlama geldiğini de aktaracağız. Ancak öncesinde söz konusu problemin nedenlerini gözden geçirelim.
Kadınlarda ağrılı cinsel ilişki tek bir nedene bağlı olarak ortaya çıkmıyor. Pek çok farklı unsurun bu sorunu beraberinde getirdiğini belirtmeliyiz. Özellikle ilk cinsel ilişkide şiddetli bir ağrının ortaya çıkması, kızlık zarının yapısından da kaynaklanabiliyor. Zarın kalın olması ya da deliksiz olması gibi durumları da göz önünde bulundurmak gerekiyor. Hastanın menopoz döneminde olması durumunda vajinal kuruluk sorunu yaşanabilir. Bu da cinsel ilişkide ağrı, tahriş gibi sorunlara yol açabilir.
Daha önce zorlu vajinal doğum yapmış olmak da ağrılı cinsel ilişki sonucunu ortaya koyabiliyor. Çünkü halk arasında ‘doğum kesisi’ olarak adlandırılan epizyotomi kesileri her zaman beklendiği gibi iyileşmeyebiliyor. Vajina içerisine çok sayıda dikiş atılması gibi nedenlerle cinsel ilişki esnasında bu tür problemler yaşanabiliyor.
Genital uçuk ya da siğiller de ağrılı bir cinsel deneyim yaşanmasının nedenleri arasında yer alıyor. vajinal enfeksiyonlar da listede bulunuyor. Özellikle ilerlemiş vajinal enfeksiyonların ciltte ciddi tahrişlere de neden olabildiğini unutmamak gerekir.
Nedenler listesinde kitle ve tümörler de bulunuyor. Her kitle ya da tümör sorunu yaşayan kadın, cinsel ilişkide ağrı şikayetine sahip olmayabilir. Kitlelerin büyüklüğü, yerleşim gösterdiği bölge gibi unsurlara bağlı olarak böyle bir sorun ortaya çıkabilir. Rahim sarkması ya da vajina ön duvarının sarkması da ağrı nedenidir. Kadının kendini hazır hissetmemesi, partnerin aceleci davranması gibi nedenlerin de cinsel ilişki sırasında ağrı yaşanmasına yol açtığını belirtelim.
Tüm bunlarla birlikte aşağıdaki faktörler de ağrı nedenleri arasında yer alıyor:
Elbette ağrılı cinsel ilişki yaşayan kadınların öncelikle kadın hastalıkları ve doğum uzmanı ile görüşmesi gerekiyor. Nedeninin anlaşılması için de bir dizi tetkik ve muayene yapılmasına ihtiyaç olabilir. Kimi zaman fizyolojik anlamda ağrıya neden olabilecek hiçbir bulguya rastlanmaz. Bu durumda psikolojik unsurların gözden geçirilmesi gerekiyor.
Zira psikolojik nedenler de cinsel ilişkinin ağrılı olmasına yol açabilir. Geçmişte yaşanan olumsuz deneyimler, travmatik unsurlar ya da kişinin cinselliğe bakış açısı gibi psikolojik faktörlere bağlı olarak söz konusu sorunu yaşayan çok sayıda kişinin olduğunu unutmamak gerekiyor.
Ülkemizde neredeyse her 10 kadından biri ağrılı cinsel ilişki sorunu yaşıyor ve haliyle tedavisinin olup olmadığı da merak ediliyor. Kimi zaman bu ağrıya yanma, batma ya da kanama gibi şikayetler de eşlik edebiliyor. Elbette en doğru tedavi yöntemlerinin uygulanması sayesinde ağrılı ilişkiyi önleme mümkün olabilir. Kadınlarda cinsel yaşam konforunu etkileyen ve hatta kimi zaman cinsel isteksizliğe de neden olabilen bu sorunun tedavisi için deneyimli bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanını tercih edebilirsiniz.
Öncelikle detaylı bir jinekolojik muayeneden geçmeniz gerektiğini belirtelim. Bu sayede ağrıya neden olan unsur ya da unsurlar belirlenir. Sonrasında ise bu unsurları ortadan kaldırmaya yönelik en uygun tedavi prosedürü uygulanır. Şayet hastada vajinismus sorunu varsa ya da psikolojik faktörlerden kaynaklı olarak bu sorun yaşanıyorsa terapi alınması da gerekebilir. Fizyolojik unsurlar ise kimi zaman basit yöntemlerle ortadan kaldırılabilirken kimi zaman da cerrahi müdahale ile sorunun ortadan kaldırılması ve hastanın konforlu bir cinsel yaşama kavuşması sağlanır.
Tedavi seçeneklerinin hastanın ağrılı cinsel ilişki yaşamasının nedenlerine göre belirlendiğini belirtelim. Şayet idrar yolu enfeksiyonu ya da vajinal enfeksiyon gibi nedenlerle bu sorun yaşanıyorsa ilaç tedavisi uygulanabilir. Ancak yapısal sorunlar, kitle mevcudiyeti gibi durumlarda ameliyat kararı alınması gerekebiliyor.
Epizyotomi kesilerinin iyileşmesinden kaynaklı sorunları ortadan kaldırmak için de cerrahi müdahalenin uygulanabildiğini belirtelim. Menopoz döneminde yaşanan vajinal kuruluk gibi nedenler söz konusu olduğunda da ağrılı ilişkiyi önleme adına bazı kozmetik ürünlerin kullanımı tavsiye edilebilir. Sonuç olarak bu sorunu önlemenin mümkün olduğunu belirtebiliriz.
Tıbbi anlamda ağrılı cinsel ilişki sorunu 3 farklı açıdan kategorize edilerek ele alınıyor.
Bu gruplandırma sorunun ortaya çıkış nedeni ve zamanına bağlı olarak yapılıyor. Primer yani birincil disparoni ağrının ilk cinsel ilişkide ortaya çıkması ve sonrasında da devam etmesidir. Öncesinde ağrı şikayeti olmadığı halde daha sonrasında bu sorunun yaşanmaya başlanması ise sekonder yani ikincil disparoni olarak değerlendirilir. Her iki sorunun da hem fizyolojik hem de psikolojik unsurlardan kaynaklanabileceğini belirtelim.
Kadınlarda ağrılı cinsel ilişki sorununun kaynağı aynı olmaz. Bazı kadınlarda bu sorun psikolojik faktörlerden kaynaklanırken bazılarında ise tamamen yapısal yani fizyolojik unsurlara bağlı olarak ortaya çıkar. Bu açıdan da disparoni probleminin iki farklı grupta ele alındığını belirtebiliriz. Fiziksel disparoniye genital enfeksiyon, kızlık zarının yapısı gibi örnekler verilebilir. Psikolojik olan ise vajinismus sorununu beraberinde getirebilir.
Bu sınıflandırma, cinsel ilişki sırasında ağrının hissedildiği yere göre yapılıyor. Yüzeysel olan sınıflandırmada hastalar ağrının hafif düzeyde olduğunu belirtir. Derin olanda ise ağrı kasık bölgesinde hissedilir ve çoğu zaman daha şiddetlidir. Yüzeysel olarak sınıflandırılan sorunda ağrı penisin vajinaya girişi sırasında hissedilir ve vajinanın dış kısmında bir ağrı olur. Derin olanda ise ağrı daha derinlerde hissedilir.
Hastanın şikayetleri ve yapılan muayene ile tetkik sonuçlarına göre söz konusu sorunun hangi kategoride yer aldığı belirlenir. Uygun tedavi seçeneklerinin değerlendirilmesinde de bu sınıflandırmanın önemli olduğunu söyleyebiliriz.
Bazı kadınlarda ağrılı cinsel ilişki sorunu ilişki esnasında değil ilişkiden sonra kendini net bir şekilde belli edebiliyor. Bu soruna yol açan en yaygın unsurları şu şekilde listelemek mümkündür:
İlişkiden sonra ağrı ile birlikte kanama ya da sadece yanma hissi olması da mümkündür. Önemli olan bu durumun normal kabul edilmemesidir. Enfeksiyon gibi sorunlar yaşandığında erken tanı büyük önem taşıyor ve dolayısıyla hastaların en kısa zamanda doktora başvurması gerekiyor.
Op. Dr. Barış KorkmazKadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
